Khác Biệt Giữa Phương Pháp Học Cảm Âm Và "Học Vẹt"

Trong hành trình học âm nhạc, hai phương pháp thường được đề cập là học cảm âm và "học vẹt." Mỗi phương pháp có những ưu điểm và nhược điểm riêng, và việc hiểu rõ sự khác biệt giữa chúng sẽ giúp người học chọn lựa phương pháp phù hợp với mục tiêu và phong cách học tập của mình.

1. Học Cảm Âm (Ear Training)

Định nghĩa:
Học cảm âm là quá trình phát triển khả năng nhận diện và tái tạo âm thanh bằng tai mà không cần dựa vào bản nhạc hay ghi chép sẵn. Phương pháp này tập trung vào việc lắng nghe và hiểu sâu sắc về âm nhạc, bao gồm việc nhận biết các nốt, hợp âm, giai điệu, và nhịp điệu.

Ưu điểm:

• Phát triển khả năng âm nhạc tự nhiên: Học cảm âm giúp người học có thể nghe và hiểu nhạc một cách tự nhiên, từ đó cải thiện khả năng chơi nhạc ngẫu hứng và sáng tạo.
• Nâng cao khả năng biểu diễn: Khi chơi nhạc bằng cảm âm, người học có thể biểu diễn một cách tự do, không bị gò bó bởi bản nhạc, đồng thời tạo ra sự kết nối mạnh mẽ hơn với khán giả.
• Linh hoạt trong mọi tình huống: Người học cảm âm có thể nhanh chóng điều chỉnh, thay đổi hoặc phối hợp với các nhạc cụ và nghệ sĩ khác, ngay cả khi không có thời gian chuẩn bị.

Nhược điểm:

• Yêu cầu thời gian và kiên nhẫn: Học cảm âm đòi hỏi người học phải dành nhiều thời gian luyện tập để phát triển tai nghe nhạc tốt. Đây là một quá trình dài hạn, không thể đạt được ngay lập tức.
• Khó khăn cho người mới bắt đầu: Người mới học có thể gặp khó khăn khi không có cơ sở hoặc kiến thức nhạc lý vững chắc.

2. "Học Vẹt" (Rote Learning)

Định nghĩa:
"Học vẹt" là phương pháp học tập dựa trên việc ghi nhớ một cách máy móc mà không cần hiểu sâu về nội dung hay ngữ cảnh. Trong âm nhạc, điều này thường có nghĩa là học thuộc các bản nhạc mà không hiểu rõ về nhạc lý hay cảm xúc mà bản nhạc đó truyền tải.

Ưu điểm:

• Nhanh chóng học được bài nhạc: "Học vẹt" cho phép người học nhanh chóng thuộc lòng một bản nhạc, giúp họ có thể trình diễn ngay lập tức mà không cần phải phân tích hay hiểu sâu.
• Dễ dàng cho người mới bắt đầu: Phương pháp này đơn giản, dễ áp dụng, đặc biệt hữu ích cho người mới học hoặc những người cần học nhạc trong thời gian ngắn.

Nhược điểm:

• Thiếu sự sáng tạo: "Học vẹt" khiến người học bị phụ thuộc vào bản nhạc có sẵn, làm giảm khả năng sáng tạo và linh hoạt trong biểu diễn.
• Hiểu biết hạn chế: Do tập trung vào việc ghi nhớ hơn là hiểu, người học dễ bị lúng túng khi gặp các bản nhạc mới hoặc khi phải biểu diễn trong các tình huống không có bản nhạc trước mặt.
• Dễ quên: Khi chỉ ghi nhớ mà không hiểu, kiến thức âm nhạc dễ bị quên theo thời gian, đặc biệt khi không có sự thực hành thường xuyên.

Phương pháp học cảm âm và "học vẹt" đại diện cho hai cách tiếp cận hoàn toàn khác nhau trong việc học âm nhạc. Học cảm âm giúp phát triển khả năng âm nhạc toàn diện, cho phép người học tự do và sáng tạo trong biểu diễn, trong khi "học vẹt" mang lại sự nhanh chóng nhưng thiếu chiều sâu và sự linh hoạt.

Tại Trung tâm âm nhạc Nguyên Sơn, chúng tôi khuyến khích học viên kết hợp phương pháp cảm âm dựa trên nền tảng nhạc lý vững chắc để vừa có thể nắm vững kỹ năng cơ bản, vừa phát triển khả năng cảm âm sâu sắc, từ đó trở thành những nghệ sĩ tài năng và linh hoạt trong mọi hoàn cảnh.